مهمترين و حساسترين وظيفه بانوان پرورش و تربيت فرزند است. دراين باره پدر و مادر هر دو مسئوليت دارند ليکن ثقل اين کار معمولا بر دوش مادران مي باشد. اين شغلي است که حتي اگر زني در بيرون از منزل شاغل باشد نه تنها از دوشش برداشته نمي شود بلکه وظيفه ي اصلي اوست زيرا آنها هستند که مي توانند مرتبا از کودکان خويش مراقبت وحفاظت نمايند.
گر مادران به وظيفه سنگين و مقدس مادرى آشنا باشند و با برنامه صحيح نونهالان خویش را پرورش دهند ، مي توانند اوضاع عمومى يک اجتماع بلکه جهان را به طور کلى دگرگون سازند .بنابراين ترقى وتنزل ، پيشرفت و عقب ماندگى اجتماع در دست بانوان و به اختيار آنهاست
بدين جهت پيغمبر اسلام (ص) فرمود: (بهشت در زير پاى مادران است). 1
بچه دارى کار آسانى نيست بلکه شغل بسيار پر مسئوليتى است. مقدسترين و ارزنده ترين شغلى است که دستگاه آفرينش بر عهده بانوان گذاشته است
ثمره ازدواج
وجود فرزند ميوه درخت زناشويى و يک آرزوى طبيعى است. ازدواج بیفرزند مانند درخت بی بار است. وجود فرزند پيوند زناشويى را استوار مي سازد، مرد و زن را به خانه و زندگى علاقه مند مي گرداند ، محيط خانه را با صفا و طراوت مي کند و مرد را به تلاش و کوشش بيشتر وادار و زن را به خانه و کاشانه دلگرم مي سازد
امام سجاد عليه السلام فرمود: (سعادت انسان در اينست که فرزندان صالحى داشته باشد که به آنان استعانت جويد. )2
اطفالى که هم اکنون در محيط کوچک خانه پرورش می يابند مردان و زنان آينده اجتماع خواهند بود. هر درسى را که در محيط خانه و در دامن پدر و مادر فرا گيرند در اجتماع فردا به مرحله عمل خواهند رسانيد. اگر خانوادهها اصلاح گردند اجتماع نيز حتما اصلاح خواهد شد. چون اجتماع چیزی به غير از همين خانوادههای کوچک نيست.
اگر کودکان امروز، تندخو، ستيزه گر، متجاوز، چاپلوس، دروغگو، بد اخلاق، کوتاه فکر، بیاراده، ترسو، خجول، نادان، خودخواه، پول پرست، لاابالى و ... پرورش يابند جامعه بزرگ فردا نيز به همين صفات واخلاق زشت گرفتار خواهد شد.اگر امروز با تملق و چاپلوسى از شما چيزى گرفتند فردا هم در مقابل زورگويان چاپلوسى خواهند کرد
و بالعکس اگر کودکان امروز درستکار، شجاع، بلند همت، خوش اخلاق، خيرخواه، بردبار، دلدار، با ايمان، زور نشنو، غير متجاوز، عدالتخواه، بزرگ نفس، حقگو، امانتدار، دانا، روشنفکر، راستگو، صريح اللهجه و... تربيت شوند فردا هم همين صفات عالى را به صورت کاملترى ظاهر خواهند ساخت
بنابراين، پدران و مادران و بالاخص مادران در قبال فرزندان خويش و اجتماع ، بزرگترين و سنگين ترين مسؤوليت را خواهند داشت
والدين اگر مطابق نقشه صحيح و برنامه دقيق تربيتى در تربيت کودکان خويش اقدام نمايند بزرگترين خدمت را نسبت به اجتماع آينده خواهند نمود. واگر در انجام اين وظيفه بزرگ سهلانگارى کنند در قيامت مسؤول خواهند بود
بدين جهت امام سجاد عليه السلام فرمود :
(حق فرزندت اينست که بدانى که او از تو مي باشد. بد باشد يا خوب با تو نسبت دارد. در قبال پرورش و تاديب او و راهنمايی اش به سوى خدا و کمک کردنش به فرمانبردارى مسؤوليت دارى. رفتارت با او رفتار کسى باشد که يقين دارد در مقابل احسان کردن به او پاداش نيک خواهد داشت و در مقابل بد رفتارى کيفر بد خواهد ديد)3
در اينجا بايد يادآور شويم که چنان نيست که هر بانويى از شغل مادرى و تربيت صحيح آگاه باشد بلکه رموز آنرا بايد ياد گرفت ليکن دراين مقاله ي کوتاه نمي توان وارد فن تربيت شد و مباحث دقيق آنرا مورد تجزيه و تحليل قرار داد
خوشبختانه کتابهايى در اين باره تاليف شده دراختيار خوانندگان قرار دارد. مادران علاقهمند ميتوانند آنها را تهيه ومطالعه نمايند و از تجربيات خودشان نيز استفاده کنند
اگر بانويي با هوش وعلاقه مند باشد مي تواند علاوه بر تربيت کردن فرزندان، خدمات علمی ارزندهاى هم انجام دهد.با بکار بستن دستورهاى تربيتى و ملاحظه آثار و نتايج آنها بزودى در فن تربيت تخصص پيدا خواهد کرد.در آنصورت مي تواند به وسيله اطلاعات جالبى که در اين باره بدست آورده در راه اصلاح و تکميل کتابهاى تربيتى خدمات علمى و ارزندهاى انجام دهد
ليکن يادآورى يک نکته ضرورت دارد.بسيارى از مردم از معناى صحيح تربيت غافل بوده بين تعليم و تربيت فرق نمي گذارند.تربيت را نيز يک نوع تعليم می پندارند و خيال مي کنند با ياد دادن يک سلسله مفاهيم ومطالب سودمند دينى يا تربيتى و به وسيله پند و اندرزهاى حکما و شعراء و نقل سرگذشت مردان نيک مي توان کودک را کاملا تحت تاثير قرار داد ومطابق دلخواه تربيتش نمود
مثلا گمان مي کنند اگر آيات و روايات مربوط به مذمت دروغگويى را به اطفال ياد دادند و وادارشان کردند چندين حديث و داستان درباره فضيلت راستگويى از بر کنند، و حتى در حضور مردم بخوانند و جايزه بگيرند، راستگو تربيت خواهند شد.در صورتيکه در مورد تربيت به اين مقدار نمي توان اکتفا نمود.البته از بر کردن آيه و حديث وداستانهاى آموزنده بی اثر نيست. ليکن آثارى را که از تربيت انتظار داريم نبايد از اين قبيل برنامههاى صورى انتظار داشته باشيم
اگر در صدد تربيت صحيح و کامل باشيم بايد کودک را در شرايط و اوضاع خاصى قرار دهيم و محيط صالح و مناسبى برايش بوجود آوريم که طبعا راستگو و صالح و درستکار پرورش يابد
محيط نشو و نما و پرورش کودک اگر محيط راستى ،درستى ،امانتدارى ، ايمان ،پاکيزگى ،انضباط ،شجاعت ،خيرخواهى ،مهر ،وفا ،صميميت ،عدالت ،کار و کوشش ،عفت، آزادى ،بلند همتى ،غيرت ،فداکارى باشد کودک نيز با همين صفات خو گرفته تربيت مي شود.و همچنين اگر در محيط خيانت، نادرستى، دروغ، حيله بازى، چاپلوسى، تعدى و تجاوز، عدم رعايت حقوق، عدم آزادى، بغض و کينه توزى، ستيزهگرى، لجبازى، کوتاه فکرى، نفاق ودو رويى پرورش يافت خواه ناخواه بدين صفات زشتخو گرفته ، فاسد و بد عمل تربيت خواهد شد. و در اينصورت پند و اندرزهاى دينى و ادبی گر چه آنها را از بر بخواند اصلاحش نخواهد کرد.
صدها آيه و روايت وشعر و داستان به مقدار يک عمل آموزنده تاثير نخواهد کرد (دو صد گفته چون نيم کردار نيست ).پدر و مادر دروغگو نمي توانند به وسيله آيه و حديث کودک را راستگو تربيت نمايند. پدر و مادر بی انضباط با عملخودشان بچه را کثيف و بی انضباط بار مي آورند. کودک بيش از آن مقدار که به سخنان شما توجه دارد در اعمال و رفتارتان دقت مي کند
بنابراين پدر و مادراني که در صدد اصلاح و تربيت فرزندان خويشهستند بايد قبلا محيط خانوادگى و روابط خودشان و اخلاق و رفتارشانرا اصلاح کنند تا فرزندانشان خواه ناخواه صالح و شايسته تربيت شوند
پی نوشتها -----------------------------------------------
1- مجمع الزوائد ج 8 ص 138
2- وسائل ج 15 ص 96
3- بحار ج 74 ص 6
منبع : برگرفته از کتاب " همسرداري " – نويسنده : ابراهيم اميني
انتهای پیام
|